چرا گاهی اوقات در روابط عاشقانه احساسات از کنترل خارج میشوند؟
عشق، تجربهای قدرتمند و پیچیده است که میتواند زیباترین و در عین حال چالشبرانگیزترین جنبههای وجودی ما را آشکار کند. در روابط عاشقانه، گاهی اوقات افراد با طوفانی از احساسات مواجه میشوند که کنترل آن دشوار میشود. این بیثباتی احساسی میتواند به بروز رفتارهایی منجر شود که بعداً پشیمانی به بار میآورند. اما دلیل این اتفاق چیست؟ چه عواملی باعث میشوند که افراد در روابط عاشقانه نتوانند احساسات خود را کنترل کنند؟ 
در اینجا 15 نکته را بررسی میکنیم که میتوانند به درک این پدیده کمک کنند:
- ✅
ترس از دست دادن:
ترس از دست دادن معشوق، یکی از قویترین محرکهای رفتارهای غیرمنطقی است. - ✅
تجربیات گذشته:
تجربیات آسیبزای روابط قبلی، میتوانند ترس و بیاعتمادی را در روابط جدید تشدید کنند. - ✅
ناامنیهای درونی:
احساس ناامنی و کمبود اعتماد به نفس، میتواند باعث حسادت و رفتارهای مالکانه شود. - ✅
نیازهای برآورده نشده:
وقتی نیازهای عاطفی اساسی (مانند توجه، پذیرش و محبت) در رابطه برآورده نمیشوند، سرخوردگی و خشم بروز میکند. - ✅
عدم مهارتهای ارتباطی:
ناتوانی در بیان درست احساسات و نیازها، میتواند منجر به سوءتفاهم و درگیری شود. - ✅
انتظارات غیرواقعی:
داشتن انتظارات غیرمنطقی از رابطه و طرف مقابل، میتواند باعث ناامیدی و خشم شود. - ✅
فشارهای بیرونی:
استرسهای ناشی از کار، خانواده یا مسائل مالی، میتوانند بر نحوه واکنش افراد در رابطه تاثیر بگذارند. - ✅
مسائل حل نشده:
وجود مشکلات حل نشده در رابطه، میتواند به مرور زمان منجر به خشم و سرخوردگی شود. - ✅
کمبود خواب و تغذیه نامناسب:
عوامل فیزیکی مانند کمبود خواب و تغذیه نامناسب، میتوانند بر خلق و خو و توانایی کنترل احساسات تاثیر بگذارند. - ✅
تغییرات هورمونی:
تغییرات هورمونی، مخصوصا در دوران قاعدگی یا بارداری، میتوانند باعث نوسانات خلقی شدید شوند. - ✅
سابقه اختلالات روانشناختی:
وجود اختلالات روانشناختی مانند افسردگی یا اضطراب، میتواند کنترل احساسات را دشوارتر کند. - ✅
مصرف مواد مخدر یا الکل:
مصرف مواد مخدر یا الکل، میتواند قضاوت را مختل کرده و کنترل احساسات را کاهش دهد. - ✅
سوء استفاده عاطفی:
قرار گرفتن در معرض سوء استفاده عاطفی، میتواند باعث تضعیف عزت نفس و افزایش آسیبپذیری شود. - ✅
تلاش برای کنترل:
تلاش برای کنترل رفتار و احساسات طرف مقابل، میتواند منجر به مقاومت و درگیری شود. - ✅
تفاوتهای شخصیتی:
تفاوتهای اساسی در شخصیت و سبکهای دلبستگی، میتواند منجر به سوءتفاهم و درگیری شود.
درک این عوامل، اولین قدم برای بهبود روابط و کنترل بهتر احساسات است. شناخت محرکها و الگوهای رفتاری، میتواند به افراد کمک کند تا آگاهانهتر و سالمتر در روابط خود عمل کنند. با آگاهی از این عوامل، افراد میتوانند با خود و شریک عاطفی خود همدلی بیشتری داشته باشند و برای حل مشکلات و بهبود رابطه تلاش کنند. روابط سالم و پایدار نیازمند تلاش، صبر و تعهد هر دو طرف است.
چرا در روابط عاشقانه احساسات از کنترل خارج میشوند؟ 15 نکته
1. ناامنیهای دوران کودکی
تجربیات دوران کودکی، به ویژه روابط با والدین یا مراقبان اصلی، میتوانند نقش مهمی در نحوه واکنش ما در روابط عاشقانه ایفا کنند. ناامنی، طرد شدن، یا عدم دریافت محبت کافی در کودکی، میتواند منجر به اضطراب و عدم اعتماد در روابط بزرگسالی شود. این ناامنیها اغلب به صورت ناخودآگاه بروز میکنند و باعث میشوند فرد نسبت به رفتارهای همسر خود بیش از حد حساس باشد و واکنشهای شدیدتری نشان دهد. مثلا فردی که در کودکی احساس طرد شدن داشته، ممکن است در رابطه عاشقانه خود دائماً نگران ترک شدن باشد و به کوچکترین نشانههای بیتوجهی همسرش، واکنشهای تندی نشان دهد. شناخت این ناامنیها و تلاش برای حل آنها از طریق مشاوره یا خودآگاهی، میتواند به کنترل بهتر احساسات در روابط کمک کند. به دنبال کمک حرفهای باشید، این کار نشانه قدرت است نه ضعف.
2. ترس از صمیمیت
ترس از صمیمیت میتواند یکی دیگر از دلایل از دست دادن کنترل احساسات در روابط عاشقانه باشد.برخی افراد به دلیل تجربیات گذشته یا باورهای نادرست، از نزدیک شدن بیش از حد به دیگران و آسیبپذیر شدن میترسند.این ترس میتواند به صورت پنهان یا آشکار بروز کند و باعث شود فرد به طور ناخودآگاه از صمیمیت دوری کند، یا با رفتارهای خود رابطه را تخریب کند.مثلا فردی که از صمیمیت میترسد، ممکن است در هنگام ابراز احساسات از سوی همسرش، احساس ناراحتی کند و با عصبانیت یا انتقاد، از خود دفاع کند.شناخت این ترس و تلاش برای غلبه بر آن، میتواند به ایجاد روابط سالمتر و صمیمیتر کمک کند.
سعی کنید به تدریج به همسر خود اعتماد کنید و آسیبپذیری خود را به اشتراک بگذارید.
از یک متخصص کمک بگیرید تا به شما در شناسایی و غلبه بر ترس از صمیمیت کمک کند.
3. الگوهای ارتباطی ناکارآمد
الگوهای ارتباطی ناکارآمد، مانند پرخاشگری، سکوت، یا انتقاد مداوم، میتوانند به سرعت منجر به تشدید احساسات و از دست دادن کنترل در روابط عاشقانه شوند.وقتی افراد نمیدانند چگونه به طور سالم و سازنده با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، احتمال سوءتفاهم و درگیری افزایش مییابد.مثلا فردی که عادت دارد در هنگام ناراحتی سکوت کند و از صحبت کردن در مورد مشکل اجتناب کند، ممکن است باعث ایجاد خشم و ناامیدی در همسرش شود.یادگیری مهارتهای ارتباطی موثر، مانند گوش دادن فعال، ابراز احساسات به طور سازنده، و حل مسئله به صورت مشترک، میتواند به بهبود روابط کمک کند.
روی مهارتهای ارتباطی خود کار کنید، مثلا به جای سرزنش کردن، احساسات خود را با جملات “من احساس.
..” بیان کنید.در مورد نیازهای خود با همسر خود صحبت کنید و به نیازهای او نیز توجه کنید.به یک دوره آموزش مهارتهای ارتباطی فکر کنید.
4. استرس و فشارهای زندگی
استرس و فشارهای زندگی، مانند مشکلات مالی، مشکلات شغلی، یا بیماری، میتوانند به شدت بر احساسات افراد تأثیر بگذارند و باعث شوند در روابط عاشقانه آسیبپذیرتر و تحریکپذیرتر شوند. وقتی افراد تحت فشار هستند، تحمل کمتری نسبت به مشکلات و اختلافات کوچک دارند و احتمال اینکه با عصبانیت یا ناامیدی واکنش نشان دهند، بیشتر است. مثلا فردی که به دلیل مشکلات مالی تحت فشار است، ممکن است نسبت به انتقاد همسرش در مورد نحوه خرج کردن پول، واکنش شدیدی نشان دهد. مدیریت استرس و یافتن راههایی برای کاهش فشارهای زندگی، میتواند به بهبود روابط کمک کند. به دنبال راههایی برای کاهش استرس باشید، مانند ورزش، مدیتیشن، یا گذراندن وقت با دوستان. با همسر خود در مورد استرسهای خود صحبت کنید و از او حمایت بخواهید. به دنبال کمک حرفهای برای مدیریت استرس باشید.
5. انتظارات غیرواقعی
انتظارات غیرواقعی از رابطه یا همسر، میتوانند منجر به ناامیدی و نارضایتی در روابط عاشقانه شوند. وقتی افراد انتظاراتی دارند که برآورده نمیشوند، ممکن است احساس خشم، سرخوردگی، یا بیارزشی کنند. مثلا فردی که انتظار دارد همسرش همیشه کامل و بینقص باشد، یا همیشه نیازهای او را برآورده کند، ممکن است دچار ناامیدیهای زیادی شود. واقعبینانه کردن انتظارات و پذیرفتن اینکه هیچ رابطهای کامل نیست، میتواند به بهبود روابط کمک کند. در مورد انتظارات خود با همسر خود صحبت کنید و سعی کنید به توافق برسید. روی پذیرش و بخشش تمرکز کنید.
6. عدم خودآگاهی
عدم خودآگاهی، یعنی ناتوانی در شناخت و درک احساسات، افکار، و رفتارهای خود، میتواند منجر به از دست دادن کنترل احساسات در روابط عاشقانه شود. وقتی افراد نمیدانند چرا به شیوهای خاص واکنش نشان میدهند، نمیتوانند رفتارهای خود را تغییر دهند. مثلا فردی که نمیداند چرا در هنگام انتقاد عصبانی میشود، نمیتواند جلوی عصبانیت خود را بگیرد و ممکن است حرفهای ناراحتکنندهای بزند. افزایش خودآگاهی از طریق خودکاوی، مشاوره، یا مدیتیشن، میتواند به بهبود روابط کمک کند. به احساسات خود توجه کنید و سعی کنید آنها را درک کنید. از خود بپرسید چرا این احساس را دارم؟ به بازخوردهای همسر خود توجه کنید و سعی کنید از آنها یاد بگیرید.
7. سبک دلبستگی ناایمن
افرادی که سبک دلبستگی ناایمن دارند (اجتنابی، مضطرب-دوسوگرا)، اغلب در تنظیم احساسات خود در روابط عاشقانه دچار مشکل میشوند. سبک دلبستگی در دوران کودکی شکل میگیرد و بر نحوه تعامل ما با دیگران در روابط بزرگسالی تأثیر میگذارد. افراد با سبک دلبستگی اجتنابی معمولاً از صمیمیت دوری میکنند و در ابراز احساسات خود مشکل دارند، در حالی که افراد با سبک دلبستگی مضطرب-دوسوگرا، به شدت نگران طرد شدن هستند و نیاز شدیدی به تأیید و توجه دارند. شناخت سبک دلبستگی خود و تلاش برای ایجاد سبک دلبستگی ایمنتر، میتواند به بهبود روابط کمک کند. در مورد سبک دلبستگی خود تحقیق کنید و سعی کنید آن را درک کنید. به دنبال درمان باشید تا به شما در ایجاد سبک دلبستگی ایمنتر کمک کند. تمرین کنید که احساسات خود را به طور سالم ابراز کنید و به نیازهای خود توجه کنید.
8. تجربیات آسیبزا گذشته
تجربیات آسیبزا گذشته، مانند سوء استفاده فیزیکی، عاطفی، یا جنسی، میتوانند تأثیر عمیقی بر نحوه واکنش افراد در روابط عاشقانه داشته باشند. این تجربیات میتوانند منجر به PTSD (اختلال استرس پس از سانحه) شوند که باعث میشود فرد نسبت به محرکهای خاص بسیار حساس باشد و واکنشهای شدیدی نشان دهد. 
مثلا فردی که در گذشته مورد سوء استفاده عاطفی قرار گرفته، ممکن است نسبت به انتقاد بسیار حساس باشد و با عصبانیت یا ناامیدی واکنش نشان دهد. درمان PTSD و حل و فصل تجربیات آسیبزا گذشته، میتواند به بهبود روابط کمک کند. به دنبال کمک حرفهای برای درمان PTSD باشید. به خودتان زمان بدهید تا بهبود پیدا کنید. از همسر خود حمایت بخواهید و با او در مورد تجربیات خود صحبت کنید (البته در صورت تمایل و آمادگی).
9. مسائل مربوط به عزت نفس
عزت نفس پایین میتواند باعث شود افراد در روابط عاشقانه احساس ناامنی، بیارزشی، و ترس از طرد شدن کنند. این احساسات میتوانند منجر به رفتارهای مخرب، مانند حسادت، کنترلگری، یا وابستگی شدید شوند. مثلا فردی که عزت نفس پایینی دارد، ممکن است به طور مداوم به همسر خود شک کند و او را کنترل کند، زیرا میترسد که او را از دست بدهد. تقویت عزت نفس از طریق خودآگاهی، تمرین خوددوستی، و تعیین اهداف واقعبینانه، میتواند به بهبود روابط کمک کند. روی عزت نفس خود کار کنید و سعی کنید خودتان را دوست داشته باشید. به نقاط قوت خود توجه کنید و به دستاوردهای خود افتخار کنید. از انتقاد از خود خودداری کنید و با خودتان مهربان باشید.
10. مشکلات سلامت روان
برخی از مشکلات سلامت روان، مانند افسردگی، اضطراب، اختلال دوقطبی، و اختلال شخصیت مرزی، میتوانند بر نحوه واکنش افراد در روابط عاشقانه تأثیر بگذارند. این مشکلات میتوانند منجر به نوسانات خلقی، تحریکپذیری، و مشکلات در تنظیم احساسات شوند. مثلا فردی که مبتلا به افسردگی است، ممکن است احساس بیعلاقگی و بیانگیزگی کند و نتواند به نیازهای عاطفی همسر خود پاسخ دهد. درمان مشکلات سلامت روان با کمک متخصص، میتواند به بهبود روابط کمک کند. اگر فکر میکنید که ممکن است مشکلی در سلامت روان خود داشته باشید، به دنبال کمک حرفهای باشید. به همسر خود در مورد مشکلات خود اطلاع دهید و از او حمایت بخواهید.
11. تاثیرات هورمونی
نوسانات هورمونی، به ویژه در زنان (مانند دوران قاعدگی، بارداری، یا یائسگی)، میتوانند بر خلق و خو و احساسات تأثیر بگذارند. این نوسانات میتوانند منجر به تحریکپذیری، حساسیت بیشتر، و تغییرات خلقی ناگهانی شوند. مثلا زنی که در دوران قاعدگی است، ممکن است نسبت به انتقاد همسرش بسیار حساس باشد و با عصبانیت واکنش نشان دهد. آگاهی از تاثیرات هورمونی و یافتن راههایی برای مدیریت آنها، میتواند به بهبود روابط کمک کند. در مورد چرخههای قاعدگی خود و تاثیرات آنها بر خلق و خویتان اطلاعات کسب کنید. با همسر خود در مورد این موضوع صحبت کنید و از او بخواهید در این دوران از شما حمایت کند. به دنبال راههایی برای کاهش استرس و بهبود خلق و خو باشید، مانند ورزش، یوگا، یا مدیتیشن.
12. سوء مصرف مواد
سوء مصرف مواد (الکل، مواد مخدر) میتواند به طور جدی بر احساسات و رفتارهای افراد در روابط عاشقانه تأثیر بگذارد. مواد میتوانند باعث تغییر در خلق و خو، کاهش کنترل بر خود، و افزایش پرخاشگری شوند. مثلا فردی که الکل مصرف میکند، ممکن است در هنگام مستی با همسر خود پرخاشگری کند یا حرفهای ناراحتکنندهای بزند. ترک سوء مصرف مواد و دریافت کمک حرفهای، ضروری است. اگر مشکل سوء مصرف مواد دارید، به دنبال کمک حرفهای باشید. از همسر خود بخواهید از شما حمایت کند و شما را تشویق کند تا ترک کنید. 
به دنبال گروههای حمایتی باشید.
13. خستگی و کمبود خواب
خستگی و کمبود خواب میتوانند بر خلق و خو و توانایی افراد در تنظیم احساسات تأثیر بگذارند. وقتی افراد خسته هستند، تحمل کمتری نسبت به مشکلات و اختلافات کوچک دارند و احتمال اینکه با عصبانیت یا ناامیدی واکنش نشان دهند، بیشتر است. مثلا فردی که به دلیل کمبود خواب خسته است، ممکن است نسبت به درخواست همسرش برای کمک در کارهای خانه، واکنش شدیدی نشان دهد. اولویت قرار دادن خواب کافی و استراحت، میتواند به بهبود روابط کمک کند. سعی کنید هر شب به اندازه کافی بخوابید (۷-۸ ساعت). یک برنامه منظم برای خواب داشته باشید. از مصرف کافئین و الکل قبل از خواب خودداری کنید.
14. حسادت
حسادت، به ویژه حسادت بیمارگونه، میتواند باعث رفتارهای کنترلگرانه، شکاکانه و مخرب در روابط عاشقانه شود. حسادت ناشی از ناامنی و کمبود اعتماد به نفس است و میتواند منجر به سوء تفاهم و درگیریهای مکرر شود. مثلا فردی که حسادت میکند، ممکن است به طور مداوم تلفن همسر خود را چک کند یا از او بخواهد که تمام فعالیتهای خود را به او گزارش دهد. درمان حسادت با کمک متخصص و تقویت اعتماد به نفس، میتواند به بهبود روابط کمک کند. روی اعتماد به نفس خود کار کنید و سعی کنید خودتان را دوست داشته باشید. در مورد احساسات خود با همسر خود صحبت کنید و سعی کنید به او اعتماد کنید. به دنبال کمک حرفهای برای درمان حسادت باشید.
15. عدم تطابق ارزشها و اهداف
عدم تطابق در ارزشها و اهداف بلندمدت میتواند به مرور زمان باعث ایجاد اصطکاک و نارضایتی در روابط عاشقانه شود. وقتی افراد دیدگاههای متفاوتی در مورد مسائل مهم زندگی دارند، ممکن است نتوانند به توافق برسند و احساس ناامیدی کنند. مثلا اگر یکی از زوجین به شدت به مذهب پایبند باشد و دیگری به آن اعتقادی نداشته باشد، ممکن است در مورد مسائل مربوط به تربیت فرزندان یا نحوه گذراندن اوقات فراغت دچار اختلاف شوند. بحث و تبادل نظر در مورد ارزشها و اهداف و تلاش برای یافتن نقاط مشترک، میتواند به بهبود روابط کمک کند. در مورد ارزشها و اهداف خود با همسر خود صحبت کنید و سعی کنید به توافق برسید. به تفاوتهای یکدیگر احترام بگذارید. به دنبال راههایی برای سازش باشید.
